B-vitamines Bètacaroteen Choline Multivitamine Vitamine A Vitamine B1 (thiamine) Vitamine B11 (foliumzuur) Alle vitamines
Borium Calcium Chloride Chroom Fosfor IJzer Jodium Alle mineralen
Artisjok Ashwagandha Astragalus Boswellia Brandnetel Canadese geelwortel Chlorella Alle kruiden
Alfalinoleenzuur (ALA) Alfaliponzuur Algenolie Aminozuren Antioxidanten Arginine Astaxanthine Alle overig

Lijnzaad

Lijnzaad is het zaad van de vlasplant (Linum usitatissimum) en is een van de oudste vezelgewassen. Het wordt vaak gebruikt vanwege het mogelijke gunstige effect op de stoelgang. Lijnzaad bevat veel vezels, vitaminen en mineralen, maar ook het omega-3 vetzuur alfalinoleenzuur (ALA). ALA is een essentiëel vetzuur. Dit betekent dat je lichaam het vetzuur niet zelf kan aanmaken en je het via voeding of supplementen moet binnenkrijgen. ALA kan in het lichaam beperkt worden omgezet in de omega-3 vetzuren eicosapentaeenzuur (EPA) en docosahexaeenzuur (DHA). Wanneer de lijnzaad wordt geperst krijg je lijnzaadolie. Lijnzaadolie bevat meer ALA dan lijnzaad. Het bestaat namelijk voor ongeveer 50% uit alfalinoleenzuur. Het bevat in tegenstelling tot lijnzaad echter nagenoeg geen vezels.

Wat doet Lijnzaad voor je gezondheid?

De volgende gezondheidseffecten kunnen op de verpakking van voedingssupplementen met lijnzaad staan. Bewijs voor deze gezondheidseffecten wordt nog beoordeeld door de Europese Commissie.

  • Lijnzaad draagt bij aan een normale darmfunctie en spijsvertering
  • Het is goed voor de prostaatfunctie
  • Lijnzaad helpt bij overgangsverschijnselen
  • Het ondersteunt het verzadigingsgevoel
  • Lijnzaad heeft een gunstige werking op het hart

Lijnzaadolie bevat veel ALA. Alfalinoleenzuur heeft bij een dagelijkse inname van 2 g het volgende wetenschappelijke bewezen effect voor de gezondheid:

  • ALA draagt bij aan het behoud van normale cholesterolgehalten in het bloed

Lijnzaad in voeding

Lijnzaad kan gebroken, gemalen of in zijn geheel rauw worden gegeten, maar meestal wordt gebroken lijnzaad gebruikt. Dit komt doordat je lichaam hele lijnzaad minder goed kan verteren. Je kan bijvoorbeeld lijnzaadcrackers maken of een lepel gebroken lijnzaad door de yoghurt doen. Lijnzaadolie kan rauw aan koude gerechten worden toegevoegd, zoals een salade. Het is beter om niet met lijnzaadolie te koken, aangezien het bij verhitting verbrandt en je de olie dan niet meer kunt eten.

Lijnzaad in voedingssupplementen

Voedingssupplementen kunnen lijnzaadextract of lijnzaadolie bevatten. Lijnzaadextract komt vooral voor als poeder of in vloeibare vorm. Supplementen met lijnzaadolie zijn verkrijgbaar als softgel, capsule of tablet. Verder is lijnzaadolie ook verkrijgbaar in vloeibare vorm. De olie kun je via een lepel of met andere vloeistof innemen, zoals vla of yoghurt. Aan een supplement met lijnzaadolie wordt soms ook een vetoplosbare vitamine toegevoegd, zoals vitamine E of D.

Wanneer is een aanvulling met Lijnzaad nuttig?

Hart en bloedvaten
Een aanvulling met lijnzaad(olie) kan nuttig zijn voor hart en bloedvaten. Het bevat namelijk het omega-3 vetzuur ALA en dit vetzuur is goed voor een gezond cholesterolgehalte.

Stoelgang
Als je last hebt van een moeilijke stoelgang of harde ontlasting, kan een aanvulling met lijnzaad nuttig zijn. Lijnzaad is namelijk rijk aan vezels, waarvan bekend is dat deze belangrijk zijn voor een goede stoelgang. Vezels geven volume aan de ontlasting en zorgen ervoor dat de darmen in beweging blijven.

Waar moet ik op letten bij gebruik van Lijnzaad?

Lijnzaad
Volgens het Voedingscentrum kan je dagelijks lijnzaad eten in doseringen tot 28 gram per dag (2-3 eetlepels). Voor kinderen geldt een maximum van 8 gram per dag. Het maakt hierbij niet uit of je hele, gebroken of gemalen lijnzaad neemt. Het is wel belangrijk om niet te veel lijnzaad te eten. Dit komt doordat lijnzaad cyanogene glycosiden bevat, wat in het lichaam omgezet kan worden in de gifstof cyanide (blauwzuur). Een cyanidevergiftiging komt gelukkig maar weinig voor. Als je veel lijnzaad eet, is het verder belangrijk om genoeg te drinken. Doe je dat niet, dan kan je last krijgen van verstopping.

Er zijn aanwijzingen in literatuur dat lijnzaadextract veilig gebruikt kan worden in doseringen tot 600 mg per dag gedurende 4 maanden.

Lijnzaadolie
Om een bepaald gezondheidseffect kunnen bereiken zijn bepaalde innames van ALA uit lijnzaadolie nodig. Het is belangrijk om altijd het etiket van een voedingssupplement te bekijken. Op het etiket staat hoeveel je er van moet gebruiken. Cyanide vormt geen veiligheidsprobleem in lijnzaadolie, doordat de cyanogene glycosiden achterblijven in de pulp bij het persen van de olie. Lijnzaadolie kan waarschijnlijk veilig gebruikt worden in doseringen tot 24 gram per dag gedurende 1-2 maanden. In lagere doseringen tot 2 gram per dag kan lijnzaadolie veilig gebruikt worden gedurende 6 maanden.

Hoeveel Lijnzaad per dag?

Voor lijnzaad geldt geen aanbevolen dagelijkse hoeveelheid. Lijnzaadolie kan een belangrijke bijdrage leveren aan de dagelijkse inname van ALA. De Gezondheidsraad adviseert om 1% van de calorieën die je dagelijks nodig hebt via ALA binnen te krijgen. Voor een vrouw met een gemiddelde energiebehoefte van 2.000 calorieën, komt dat neer op ongeveer 2 gram ALA per dag. Voor een man is dit ongeveer 2,5 gram. Om deze hoeveelheid ALA binnen te krijgen moet je 4 tot 5 gram lijnzaadolie innemen. Een veelgebruikte dosering in supplementen met lijnzaadolie is 500 mg ALA per dag.

Veelgestelde vragen

Hoeveel lijnzaad is nodig voor een goede stoelgang?

Er zijn aanwijzingen in literatuur dat 15 gram lijnzaad per dag een regelmatig stoelgang kan ondersteunen en goed is voor de darmperistaltiek. Er is wel meer onderzoek nodig om dit te bevestigen.

Wat zijn de bijwerkingen van lijnzaad?

Over het algemeen ervaren de meeste mensen geen ongemakken tijdens het gebruik van lijnzaad. Soms kan je last krijgen van buikklachten, zoals buikpijn, een opgeblazen gevoel of verstopping. Lijnzaad is rijk aan vezels en deze nemen veel vocht op, waardoor ze volume geven aan de ontlasting. Wanneer je last hebt van verstopping, is het dus belangrijk om goed te drinken. Ervaar je negatieve effecten? Meld dit bij de fabrikant en bij het bijwerkingencentrum Lareb.

Is lijnzaad goed voor je haar?

Er zijn geen aanwijzingen in literatuur dat lijnzaad goed is voor je haar.